Кој за што, ние за името и европските интеграции! Тема која не само што стивнува, туку која станува алфа и омега на секоја јавна дебата. На кантар се ставаат вредности и посакувани стратегиски цели, се мери која е поважна од другата и која има поголема/помала цена. Никако да се сфати дека станува збор за две различни категории, дека секоја си има своја тежина и вредност, но дека е невозможно едното да го трампате за другото. Во почетокот на ноември учествував на јавна трибина на која по кој знае кој пат се дебатираше оваа тема, а мене (по обичај) ми беше доделена улогата на „бранител на името", односно на тврд националист кој, ете, не поддржува промена на името и идентитетот на македонскиот народ за почеток на преговори или за влез во ЕУ (и НАТО). Интелектуалците многу држат до својот антинационалистички имиџ - едноставно, тоа е она што некого дефинира како „вистински интелектуалец". Ако се осмелиш да ги искритикуваш Брисел или Вашингтон, тогаш нема спас од етикетата на поддржувач на власта и на „антиквизацијата", но и на некој кој заговара свртување на Исток. Ако се слуша повнимателно, лесно може да се забележи колку е застарен јавниот дискурс.
Можеби заради отсуството на демократски традиции и на дисидентство (дури и во елементарна форма), доминира вокабулар својствен за некои минати времиња и кој неодоливо потсетува на Студената војна. За најголемиот број учесници на јавната сцена нема дилема каде е и што претставува „Западот", а што „Истокот".
За да се додворат кон оние кои ги молиме за влез (дури и по цена на самонегирање и национален мазохизам) се промовира говор на дистинкција карактеристична на „добрите и лошите момчиња" од старите вестерн филмови. Во свеста на овие луѓе, Западот е симбол на благосостојба, демократија која не може и не смее да се доведе во прашање, на правичност и алтруизам. Од друга страна, Истокот асоцира на назадност, нецивилизираност, деспотизам и непочитување на човековите права. Со други зборови, Истокот и Западот се категории кои се взаемно исклучиви. При тоа, кога се настојува да се најде местото под сонцето за Македонија, двојба не само што нема, туку и се истакнува една теза која е многу проблематична од идентитетски аспект. Можеби, попроблематична и од фамозниот спор со името... Имено, добар дел од моите соговорници на јавна сцена тврдат дека Македонија нема друга алтернатива освен НАТО и ЕУ затоа што „отсекогаш сме биле дел на западната цивилизација", па затоа и сега таму „природно" припаѓаме. Како да го изгубиле или заборавиле идентитетскиот компас!? Ова се рефрени кои беа типични и за земјите на Средна Европа, Балтикот, но и сите балкански земји, во ситуација кога сакаат да се дистанцираат од своето „источно" минато (поврзано со социјализмот), и да укажат на старите историски корени во полза на западната ориентација. Тоа е оној познат синдром на прифаќање на западните стереотипи за Ориентот (за кои пред 40-тина години пишуваше Едвард Саид) како свои. Тоа е ставање на вештачка козметика и одрекување од својот културен идентитет во надеж дека другите ќе ти простат што некогаш си бил дел на Византија, Отоманската Империја или на социјалистичкиот свет.
Современиот свет, пак, одамна ги надмина вештачките идеолошки разлики, па затоа е бесмислено да се зборува за поделби на Исток и Запад или на Север и Југ.
Во земјите на Западот јакнат антикапиталистичките тенденции, никнуваат енклави на неразвиен и сиромашен Југ; и обратно, во земјите на светскиот Југ јакне корпоративизмот и желбата да се биде меѓу водечките капиталистички економии. Русија одамна не е Исток, а тоа богами уште помалку се Кина и Јапонија. Низ призма на меѓународниот систем сѐ поголем број теоретичари се сложуваат дека настанува нов мултиполарен поредок. Капитализмот е несомнен победник (барем за догледно време) бидејќи социјализмот, и воопшто левата идеја се оцрнети до степен на неможност од морална и политичка рехабилитација. Нашите вљубеници во Западот се подготвени да ја бутнат главата в песок и да се однесуваат како ној, само да не признаат дека оваа победа на западот е пирова, носи до сеопшта милитаризација, деградација на човековата средина и уништување на идејата за социјална правда. Веројатно слично се однесуваат и другите поклоници на неговото височество Капиталот, без оглед дали е митот прикажан како супранационална зона на мир или како силна национална држава.
